بزرگنمایی:

به گزارش دیار مفرغ، منصور احمدی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان در آیین بزرگ‌داشتِ حکیم فردوسی که عصر روز چهارشنبه 27 اردیبهشت ماه در خانه‌ آخوند ابوی خرم‌آباد برگزار شد، در سخنانی کوتاه به جنبه‌های اخلاق و معنویت در شاه‌نامه‌ی فردوسی پرداخت.

وی گفت: در هیچ جای شاه‌نامه کوچک‌ترین دروغ و سخن بیهوده‌ای حتا یک مورد یافت نمی‌شود.

احمدی افزود: نام فردوسی با معیارهای ارزشمند اخلاقی ما سرشته شده‌است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان اظهار کرد: شاه‌نامه‌ فردوسی در کنار جنبه‌های برجسته‌ی ادبی آن، در زمینه معیارهای اخلاقی نیز سرآمد است.

وی گفت: ارادت فردوسی به دین مبین اسلام، حضرات معصومین و توحید مثال‌زدنی ااست

احمدی افزود: به منظور پاسداشت معمار بزرگ کاخ بلند پارسی حکیم فردوسی در خدمت اندیشمندان و شاعران و دغدغه‌مندان زبان فارسی هستیم.

وی عنوان کرد: حسب وظیفه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای پاسداشت زبان فارسی دارد باید تمام تلاش خود را در این عرصه داشته باشیم که بتوانیم از لحاظ از لغات و این میراث گرانبهای مادری به نحو احسن استفاده کنیم.

در ادامه این آیین محمد جعفر محمدزاده، با طرح دو پرسش چرا شاه‌نامه برای ما مهم است؟ و چرا باید قدر فردوسی شناخته شود؟ اظهار کرد: شاید برخی گمان کنند که فردوسی تنها در بحثِ زبان مهم است، در حالی که زبان فقط یک حماسه‌ی فردوسی است.

محمدزاده بیان کرد: فردوسی ما را به گونه‌ای تثبیت کرد که حدود 1100سال پیش کتابی با زبانی و خطی نوشته شده که امروز با همان خط و زبان می‌نویسیم و می‌خوانیم، از این جهت در دنیا منحصر به‌فرد است.

وی افزود: در نزد هیچ فرهنگی و هیچ ملتی چنین کتابِ گران‌سنگی یافت نمی‌شود. اگر در جهان، کتابی با این قدمت بوده ولی امروز به ترجمه نیاز دارند.

محمدزاده با خوانش بیت«به نام خداوند جان و خرد/ توانا بود هر که دانا بُوَد»، ادامه داد: می‌بینید که این بیت به همین سادگی برای امروزی‌ها کاملاً قابل فهم است و اصلا به ترجمه نیاز ندارد.

فردوسی از ما یک ملت صاحب کتاب درست کرد

وی ادامه داد:در دل شاه‌نامه و شخصیت فردوسی چندین حماسه و ویژگی وجود دارد که «زبان» یکی از این‌‌هاست.

این نویسنده و شاه‌نامه‌پژوه به گفته‌ای از صفیه گل‌رخسار، شاعر تاجیکی، در باره‌ی اهمیت فردوسی، استناد کرد: فردوسی نخواهد مرد اما ما بدون فردوسی خواهیم مرد. زبان فارسی تا فردوسی هست زنده خواهد بود، این ما هستیم که باید به فکری به حال خودمان بکنیم.

وی به حماسه و ارزش دوم فردوسی اشاره و تصریح کرد: فردوسی از ما یک ملت صاحب کتاب درست کرد، کتابی که ملت می‌سازد. کتابی که فرهنگ و تاریخ می‌سازد. و بیت بسی رنج بردم در این سال سی / عجم زنده کردم بدین پارسی، اشاره‌ای به کتاب دارد. این کتاب برای ما چه کرده‌است؟ در حدود 1100 سال پیش فردوسی چیزهایی را جمع کرده‌است که از غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم، از زبان پهلوی و از اوراق پراکنده همه را گردآوری کرد و کتابی را در حدود 60 هزار بیت بیرون داد و ما را صاحب کتاب کرد و بدین روی ما به داشتن این کتاب مفتخر هستیم.

فردوسی ما را صاحب تاریخ کرد

محمدزاده هم‌چنین افزود: فردوسی ما را صاحب تاریخ کرد، تاریخ چند هزار ساله‌‌ی ما، تاریخ اساطیری و پهلوانی ما آن‌چیزهایی که در سینه‌ی مردم بوده جمع کرد و به دست ما رساند و در یک پاگرد حدود1100 سال پیش به پیشینه‌ی چندهزار ساله‌ی خودمان متصل شدیم. اگر این پاگرد یا توقف‌گاه را که فردوسی درست کرد، حذف کنید ارتباط ما با چندهزار سال پیش از بین خواهد رفت.

مدیر پیشین رادیو ایران با بیان این‌که فردوسی ترتیب آن‌چه را در شاه‌نامه‌ آمده‌است، از خودش ابداع نکرده‌است، اظهار کرد:منابع فردوسی در متون قدیم یا هم‌عصر خود بوده که دوره‌ی اساطیری، پهلوانی و تاریخی را سامان داده و معجونی زیبا به نام شاه‌نامه آفریده است.

وی با بیان این‌که می‌توان چندین اثر از دل شاه‌نامه فردوسی می‌توان استخراج کرد، گفت:« خردنامه‌ی فردوسی که با به نام خداوند جان و خرد آغاز می‌شود و این خردورزی و اندیشه‌ورزی، دانش‌ورزی تا پایان شاه‌نامه وجود دارد، ذره‌ای از این عدول نمی‌کند.

محمدزاده از دیگر موارد ارزشمندِ شاه‌نامه، پندنامه‌ی فردوسی را مطرح کرد و افزود: فردوسی در پایان هر داستانی و دوره‌ای یک‌باره ظهور می‌کند، برای نمونه؛ فریدون فرخ فرشته نبود/ز مشک و ز عنبر سرشته نبود /به داد و دهش یافت آن نیکویی /تو داد و دهش کن فریدون تویی؛ این حرف فردوسی است، این و نمونه‌های از این دست در تاریخ طبری، ثعالبی و … نمی‌بینید پس فرق شاه‌نامه با دیگر آثار در همین است.

وی افزود:به تعبیر علامه همایی جا دارد کتابی به نام پندنامه‌ی فردوسی تالیف شود، ما باید به خود فردوسی نیز توجه کنیم تا او در سایه‌های داستان‌های شاه‌نامه گم نشود.

محمدزاده ادامه داد: خردنامه‌ی ایرانی، شاید یکی از نام‌های شایسته‌ای است که می‌توان بر شاه‌نامه نهاد.

وی اضافه کرد: حکمت و خردی که فردوسی بنیان نهاد و پس از فردوسی، خیام، عطار، سنایی، مولوی و … همین فلسفه‌ای است که فردوسی در شاه‌نامه داشته است. بینان‌گذار فلسفه و خردگرایی ایرانی فردوسی است و دیگران این مسیر را رفتند.

بهای بهشت دانسته‌های ماست

محمدزاده افزود: بهشت ما به اندازه‌ی خرد ماست. بهای بهشت دانسته‌های ماست. این را فردوسی در جای‌جای شاه‌نامه توضیح داده است.

وی بیان کرد: شاه‌نامه‌ی فردوسی را از منظرهای مختلف دیگر نیز می‌توان بررسی کرد از جمله از منظر واژگانی، برخی ازواژه‌های فردوسی ابداع خود ایشان است، مانند: پای‌کار(فعله، کارگر) آبچین: دستمال، جهان فریبنده‌ی گِردگَر(بیهوده گرد): این یک ترکیب کاملا فلسفی است.

این نویسنده، آداب نامه نوشتن، آداب سفارت و … را از دیگر ویژگی‌های منحصر به‌فرد شاه‌نامه دانست و ادامه داد: شاه‌نامه‌ فردوسی نه شعر و ادبیات خالی است نه تاریخ محض نه ایران‌گرایی خالی است؛ شاه‌نامه‌ی فردوسی معجون و مخلوطی از همه‌ی این ارزش‌هایی است که می‌توانند، بشر را نجات بدهند. این یک ادعای عقلی است نه از سر اایران‌گرایی

شاه‌نامه برای نجات بشر است

وی هم‌چنین گفت: این کتاب(شاه‌نامه) برای نجات بشر است، اگر قدرش شناخته شود.

محمدزاده افزود: به تعبیر گل‌رخسار، فردوسی اقیانوسی است که از آسمان افتاده است. فقط کافی است ما شنا بلد باشیم.

وی گفت: اگر کسی می‌خواهد ایران را بشناسد و عاشق ایران بشوید، راهی جز شاه‌نامه وجود ندارد. زیرا فردوسی شاعری است که در همه‌ی قرن‌ها تاثیرگذار بوده‌است.

مدیر پیشین رادیو ایران، ادامه داد: دانایی یعنی توانایی، امروز در تمام جهان بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی جهان به این رسیده‌اند که دانایی وجود دارد، نادانی و جهل وجود ندارد.

وی در پایان گفت: فردوسی باید در زندگی ما حضوری بیش از این داشته باشد زیرا راه شناخت ما و راه شناخت ایران از فردوسی می‌گذرد.

براساس این گزارش، نقالی، ورزش زورخانه‌ای و اجرای موسیقی با بیت‌هایی از شاهنامه فردوسی از بخش‌های جذاب این آیین بود. هم‌چنین در این آیین از پوستر جشنواره‌ی شعر منطقه‌ای تربیتی رونمایی شد و لوح‌های سپاسی از سوی مدیران کل میراث فرهنگی و ارشاد اسلامی لرستان به دکترمحمدجعفر محمدزاده اهدا شد.